محمدحلیم فدایی، والی پیشین لوگر، با انتقاد از نوشتههای اخیر محمدمحقق دربارهی زلمی خلیلزاد گفته که تعبیر «نمایندهی قبلی و پشتونتبار امریکا» نشاندهندهی کینهتوزی و عقدهمندی نسبت به قوم پشتون است. به گفتهی او، رهبران سیاسی باید به جای منافع شخصی و بازیهای استخباراتی، منافع ملی افغانستان را در اولویت قرار دهند.
آقای فدایی روز یکشنبه، ۱۷ اگست، با اشاره به نوشتهی محقق دربارهی خلیلزاد، تأکید کرده که چنین تعبیراتی یادآور جنگهای ساختگی میان کوچیها و هزارهها در میدانوردک است. فدایی افزوده: «در آن روزها فشارهایی وارد میشد تا خواستههای نامشروع بر من تحمیل شود و رهبران هزاره حاضر به پذیرش راههای حل محلی نبودند؛ زیرا سیطره و منافع شخصی خود را در خطر میدیدند.»
والی پیشین لوگر همچنان گفته که برای بررسی جامع این موضوع، جلسات متعددی با حضور مسوولان یوناما، امریکاییها و نهادهای دخیل در حل منازعات برگزار کرده و واقعیتهای موجود در محل را با ادعاهای رهبران هزاره و کوچی مقایسه کرده است. او تأکید کرده که تفاوت میان آنچه رهبران هزاره بیان میکردند و واقعیت میدانوردک بسیار زیاد بود و حتی در تضاد کامل با منافع مردم هزاره در بهسود و دایمرداد قرار داشت.
والی پیشین لوگر افزوده که هر بار توافقات محلی میان هزارهها و کوچیها به دست میآمد، رهبران هزاره با فشارهای مداوم مانع اجرای آن میشدند و نمایندهی قوماندانی امریکا، آقای گیبل، بارها این بدقولیها را مورد انتقاد قرار داده بود.
او نقل قول کرده که آقای گیبل خطاب به رهبران هزاره گفته بود: «شما هیچ گاه به قول و تعهد خود پایبند نبودید، وقت ما و ادارهی محلی را ضایع کردید؛ درحالی که کوچیها مردم قول و عمل هستند و حتی اگر تصمیم جلسه به ضررشان تمام میشد، بر آن ایستادگی میکردند.»
فدایی در ادامه به محقق هشدار داده که استفاده از واژههای تباری و شخصیسازی مسایل سیاسی نه تنها به اتحاد ملی ضربه میزند؛ بلکه به زیان مردم هزاره نیز تمام میشود. او اضافه کرده که امروز خلیلزاد به عنوان پشتونتبار معرفی میشود، اما او یک امریکایی تمامعیار است که تنها به منافع امریکا فکر میکند و نه منافع پشتونها یا هیچ قوم دیگری.
این اظهارات فدایی در شرایطی مطرح میشود که بحثها پیرامون نقش زلمی خلیلزاد در وضعیت کنونی افغانستان و همچنان تعاملات سیاسی و قومی برخی از رهبران داخلی همچنان در رسانهها و شبکههای اجتماعی داغ است.
پیش از این، محمدمحقق، رهبر پیشین جهادی و عضو شورای مقاومت ملی برای نجات افغانستان، با انتقاد از زلمی خلیلزاد، نمایندهی پیشین ایالات متحده در امور افغانستان، او را «نمایندهی قبلی و پشتونتبار امریکا» معرفی کرده و گفته بود که خلیلزاد مسوول وضعیت کنونی کشور و عامل بسیاری از کشتارهای هدفمند و نابسامانیهای سالهای گذشته در افغانستان است.