در تازهترین سند مالی منتشرشده از سوی وزارت مالیه طالبان، بیش از ۲.۵ میلیارد افغانی برای مصارف ماه جاری به ۳۲ ولایت کشور اختصاص یافته است. اما در این میان، کابل پایتخت پرجمعیت، مرکز اداری و سیاسی افغانستان تنها ۱۱۸ میلیون افغانی بودجه دریافت کرده؛ رقمی که در مقایسه با سایر ولایتها، بسیار ناچیز است و واکنشهایی را در پی داشته است.
بر اساس سند رسمی شماره ۵/۳۶۵ که روز شنبه، ۳۱ می، منتشر شده، ولایتهایی مانند ننگرهار ۱۹۱ میلیون، قندهار ۱۱۷ میلیون، بدخشان ۸۳ میلیون، دایکندی ۲۷ میلیون و نورستان ۳۱ میلیون افغانی بودجه دریافت کردهاند. این تفاوت چشمگیر، پرسشهایی اساسی در مورد معیارهای تخصیص، شفافیت مالی و انگیزههای احتمالی سیاسی در ساختار تصمیمگیری طالبان بهوجود آورده است.
کابل، در حالی سهم اندکی از بودجه دریافت کرده که، میزبان گستردهترین جمعیت مهاجران داخلی است. بیشترین تمرکز مراکز درمانی، آموزشی و اداری در این ولایت قرار دارد؛ زیرساختهای شهری آن نیازمند نوسازی و توسعه دائمی است.
تخصیص حداقلی بودجه به کابل را نمیتوان صرفاً تصمیمی مالی دانست؛ بلکه بهباور ناظران، این تصمیم نشانهای از سیاستگذاری پنهان، فقدان شفافیت و احتمالاً ملاحظات سیاسی و قومی در ساختار حکمرانی طالبان است.
از زمان بازگشت طالبان به قدرت در آگست ۲۰۲۱، نظام مالی کشور با کاهش شفافیت، محدودشدن دسترسی به اطلاعات مالی و نبود نهادهای ناظر مستقل مواجه شده است. در چنین شرایطی، بودجهها بیشتر بر پایه ملاحظات درونگروهی و سیاسی تنظیم میشوند تا ارزیابیهای کارشناسی و مبتنی بر نیاز واقعی.
کارشناسان هشدار میدهند که بیتوجهی بودجهای به کابل، ممکن است در میانمدت به تخریب خدمات شهری، افزایش نارضایتی عمومی و کاهش کیفیت زندگی در پایتخت بینجامد؛ موضوعی که نهتنها بر ثبات اجتماعی، بلکه بر تصویر عمومی طالبان نیز تأثیر منفی خواهد گذاشت.