در سه سال گذشته، صدها گردشگر خارجی، به ویژه زنان بدون همراه، وارد کشور شده و از مکان‌های تاریخی و باستانی افغانستان دیدن کرده‌اند. بسیاری از این گردشگران، یوتیوبران و فعالان شبکه‌های اجتماعی هستند که با هدف تولید محتوا برای صفحات مجازی و جذب مخاطب وارد افغانستان شده و در بازگشت، ویدیوهایی از مناظر طبیعی، مهمان‌نوازی مردم افغانستان و حتی ارتباط نزدیک خود با طالبان را در شبکه‌های اجتماعی منتشر کرده‌اند. این محتواها اغلب تصویر مثبت از افغانستان زیر سلطه طالبان به نمای می‌گذارند و کمتر به موارد نقض حقوق بشر، به ویژه وضعیت زنان، پرداخته‌اند. شهروندان کشور، به ویژه زنان، از برخورد دوگانه طالبان با گردشگران خارجی و شهروندان کشور انتقاد می‌کنند و می‌گویند افراد طالبان با گردشگران زن سلفی می‌گیرند و برخورد محترمانه دارند، اما زنان افغان را از حقوق ابتدایی به شمول سفر بدون همراه محروم نگه‌داشته‌اند. همچنان فعالان حقوق زن از گردشگران خارجی می‌خواهند که آگاهانه یا ناآگاهانه به نفع طالبان تبلیغ نکنند. به گفته آن‌ها، این گردشگران باید بدانند که طالبان گروهی هستند که صدها مکتب را منفجر کرده، حقوق زنان افغان را سلب کرده و محدودیت‌های زیادی بر شهروندان کشور تحمیل کرده‌اند.
مومنه احمدی، زن جوان و باشنده کابل، در صحبت با افغانستان آینده می‌گوید که طالبان حتی به زنان در داخل کشور اجازه نمی‌دهند به پارک‌های نزدیک خانه‌های‌شان بروند، حق گشت‌وگذار آزادانه ندارند و سفر به سایر ولایت‌ها بدون محرم مرد را ممنوع کرده‌اند، اما به گردشگران زن اجازه می‌دهند آزادانه و بدون همراه مرد به ولایت‌ها سفر کنند.
خانم احمدی می‌افزاید: «ما نمی‌توانیم آزادانه در شهر خود قدم بزنیم، حتی رفتن به یک پارک ساده نزدیک خانه برای ما تبدیل به آرزوی دست‌نیافتنی شده است، اما زنان خارجی بدون هیچ محدودیتی در جاده‌های کابل و دیگر شهرها گشت‌وگذار می‌کنند، فیلم می‌گیرند و آزادانه زندگی می‌کنند، درحالی که زنان افغان زیر فشار سرکوب و محرومیت به سر می‌برند.»
مومنه خاطرنشان می‌سازد که این تضاد نه تنها بی‌عدالتی و برخورد دوگانه طالبان با زنان را نشان می‌دهد؛ بلکه تصویر نادرست و گمراه‌کننده‌ای از واقعیت‌های افغانستان نیز به بیرون از کشور مخابره می‌کند. به گفته او، این تفاوت رفتار نمونه‌ای از تبعیض و نابرابری است که زنان افغان هر روز با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند و هیچ صدایی از آن‌ها شنیده نمی‌شود.
در همین حال، فعالان حقوق زن می‌گویند که طالبان حضور گردشگران خارجی را فرصتی برای نمایش چهره‌ای متفاوت و مثبت از خود می‌دانند و از این طریق تلاش می‌کنند تصویر ساختگی و مهندسی‌شده از افغانستان ارایه دهند؛ تصویری که افغانستان زیر اداره این گروه را سرزمین امن، مهمان‌نواز و ایده‌آل نشان می‌دهد.
فعالان حقوق زن همچنان می‌گویند که بسیاری از این گردشگران خارجی، از جمله زنان، آگاهانه یا ناآگاهانه برای جلب مخاطب و تولید محتوای جذاب برای صفحات مجازی، به افغانستان زیر کنترل طالبان سفر می‌کنند و به نفع گروهی تبلیغ می‌کنند که بیش از دو دهه به جز ریختن خون شهروندان افغانستان، کار دیگری انجام نداده‌اند.
شریفه سلطانی، فعال حقوق زن، حضور روزافزون گردشگران خارجی، به ویژه زنان گردشگر در افغانستان را یکی از مصداق‌های روشن بی‌توجهی جهان به رنج ساختاری زنان افغان عنوان می‌کند و می‌افزاید: «در کشوری که زنان آن سرکوب می‌شوند، زن خارجی با دوربین در خیابان‌های آن لبخند می‌زند و آزادانه گشت‌وگذار می‌کند. این دو تصویر از دو زن در یک جغرافیا، اما در دو جهان متفاوت است.»
خانم سلطانی تأکید می‌کند که طالبان با هوشمندی از حضور این گردشگران برای سفیدنمایی چهره خشن خود استفاده می‌کنند. به آن‌ها اجازه می‌دهند در اماکن عمومی حضور یابند، آزادانه عکس بگیرند و از امنیت تعریف کنند، درحالی که همین حقِ ساده از زن افغان سلب شده است. این فعال حقوق زن اضافه می‌کند: «طالبان خوب می‌دانند که روایت‌های تصویری چقدر قدرت دارند. هر لبخند ثبت‌شده روی چهره یک گردشگر خارجی در این کشور، ابزاری است در خدمت پاک‌سازی چهره‌ای که با خون و وحشت در حافظه مردم افغانستان و جهان حک شده است.»
همچنین، لینا امیری، یکی دیگر از فعالان حقوق زن با انتقاد از رویکرد برخی از گردشگران خارجی در افغانستان می‌گوید که این افراد باید بدانند با کسانی عکس می‌گیرند که دست‌شان به خون صدها کودک و غیرنظامی آلوده است. او می‌افزاید: «گردشگرانی که امروز در کنار نیروهای طالبان لبخند می‌زنند و سلفی می‌گیرند، باید بدانند که همین افراد، مکتب‌های دخترانه را بستند، هنرمندان را خاموش کردند و صدا و رنگ را از کوچه‌های ما گرفته‌اند.»
خانم امیری هشدار می‌دهد که عدم آگاهی یا بی‌تفاوتی گردشگران نسبت به این واقعیت‌ها، ناخواسته به مشروعیت‌بخشی چهره‌ای کمک می‌کند که بر پایه سرکوب، تبعیض و ترس شکل گرفته است: «وقتی یک گردشگر خارجی با تندیس بودای بامیان عکس می‌گیرد، باید بداند که طالبان همان کسانی هستند که این اثر باستانی را با نفرت نابود کردند. آن‌ها برای دوربین یک خارجی لبخند می‌زنند، اما همین دوربین اگر در دست یک خبرنگار افغان باشد، آن را جرم می‌پندارند. همان‌هایی که امروز برای گردشگری تبلیغ می‌کنند، موسیقی، تصویر، هنر و حتی شادی را از کشور ما برچیده‌اند.»
آمارهای گردآوری‌شده توسط رسانه امریکایی «اسوشیتدپرس» نشان می‌دهد که در سال ۲۰۲۱، تنها ۶۹۱ گردشگر خارجی وارد افغانستان شده‌اند، اما این رقم در سال ۲۰۲۲ به ۲ هزار و ۳۳۰ نفر و در سال ۲۰۲۳ به حدود ۷ هزار گردشگر افزایش یافته است. تازه‌ترین گزارش اداره ملی احصاییه و معلومات، زیر اداره طالبان، نشان می‌دهد که در دو ماه گذشته، ۲ هزار و ۶۵۸ شهروند خارجی وارد افغانستان شده‌اند که در این میان ۱۱۹ زن شامل‌اند.
سفر گردشگران خارجی، به ویژه زنان، از کشورهای اروپایی، امریکایی، چین، ترکیه و ایران، درحالی همچنان به افغانستان جریان دارد و به گفته طالبان در حال افزایش است که سایت جهانگردی و سفر در آغاز ماه می سال روان میلادی با نشر گزارشی، افغانستان را در صدر فهرست کشورهای با «هشدار کامل سفر» قرار داد و اعلام کرد که به دلیل وضعیت نابسامان امنیتی باید از سفر به این کشور خودداری شود.
