سازمان عفو بینالملل در گزارش سالانهاش اعلام کرده که وضعیت حقوق بشر در افغانستان زیر اداره طالبان به شدت وخیمتر شده است. طبق این گزارش، طالبان با اعمال محدودیتهای گسترده، حقوق زنان، اقلیتهای مذهبی، خبرنگاران، فعالان مدنی و دیگر اقشار آسیبپذیر را به طور سیستماتیک نقض کردهاند.
این سازمان روز سهشنبه، ۲۹ اپریل، گزارش سالانهاش را منتظر کرد است. بر اساس این گزارش، زنان و دختران در افغانستان از حق آموزش بالاتر از مقطع ابتدایی، محروم شده و اجازه کار در اغلب بخشهای دولتی و غیردولتی را ندارند، در حالی که محدودیتهای جدیدی چون ممنوعیت حضور در مکانهای عمومی بدون محرم و کاهش دستمزد نیز به مشکلات آنها افزوده است.
این سازمان تأکید کرده که موارد گستردهای از خشونت جنسی، شکنجه، رفتارهای تحقیرآمیز و حتی تجاوز بر زنان در زندانهای طالبان گزارش شده است. در بخشی از این گزارش آمده که از آغاز سال ۲۰۲۲ تا ماه جون ۲۰۲۴ میلادی، دستکم ۸۴۰ مورد خشونت جنسی در افغانستان ثبت شده است که ۳۳۲ مورد آن منجر به قتل زنان و دختران شده است.
در گزارش سالانه این سازمان همچنان آمده که اقلیتهای مذهبی به ویژه شیعیان هزاره تحت فشار طالبان و حملات مرگبار گروه داعش قرار دارند. طالبان علاوه بر ممانعت از آموزش فقه شیعه، مراسم مذهبی این گروه را نیز محدود کردهاند.
در بخش دیگری، سازمان عفو بینالملل به وضعیت زندانها در افغانستان پرداخته و نوشته است: «بیش از ۲۰ هزار نفر، از جمله یک هزار و ۵۰۰ زن، در زندانهای طالبان نگهداری میشوند. صدها مورد بازداشت و ناپدید شدن خودسرانه در شش ماه نخست سال نیز وجود گزارش شده است.»
در این گزارش آمده که ۸۵ درصد جمعیت افغانستان زیر خط فقر زندگی میکنند، حدود ۲۳ میلیون نفر نیازمند کمکهای بشردوستانهاند و نزدیک به ۳ میلیون کودک با سوءتغذیه شدید روبهرو هستند. خدمات بهداشتی و درمانی به ویژه برای زنان تقریباً نابود شده است.