کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان اعلام کرده که بیش از ۵۰ درصد از خانواده‌های عودت‌کننده از پاکستان با مشکلات گسترده‌ای در زمینه دسترسی به غذا، سرپناه، خدمات صحی و آموزشی مواجه‌اند.
این سازمان یافته‌های یک تحقیق خود را روز سه‌شنبه، ۲۲ اپریل، منتشر کرده است. بر اساس این تحقیق، ۵۷ درصد از خانواده‌های عودت‌کننده از پاکستان، در افغانستان به غذای کافی دسترسی نداشته‌اند.
یافته‌های این سازمان نشان می‌دهد که ۴۷ درصد از این خانواده‌ها هیچ نوع ذخیره غذایی در اختیار نداشته‌اند و ۲۹ درصد دیگر گفته‌اند که ذخایرشان کمتر از یک هفته دوام آورده است.
این گزارش نشان می‌دهد که بازگشت گسترده مهاجران افغان، به‌ویژه پس از آغاز اخراج اجباری مهاجران افغان از پاکستان در اواخر سال ۲۰۲۳، تأثیر قابل‌توجهی بر وضعیت انسانی در افغانستان گذاشته است.
کمیساریای عالی سازمان ملل متحد تذکر داده که این پژوهش در گفت‌وگو با ۲ هزار و ۸۶۸ بازگشت‌کننده در ۳۰ ولایت افغانستان انجام شده است. این پژوهش در نیمه اول سال گذشته میلادی بین ماه جنوری تا جون ۲۰۲۴ انجام شده است.
سازمان ملل گفته که از ماه اپریل ۲۰۲۵، روند اخراج‌ها از سر گرفته شده و شدت یافته است. یافته‌های این نهاد سازمان ملل نشان می‌دهد که بیش از یک‌سوم این خانواده‌ها موفق به بازگشت به مناطق اصلی یا ولایت‌های محل زندگی قبلی خود نشده‌اند. دلایل اصلی این مشکل، نبود مسکن مناسب، کمبود فرصت‌های کاری و نداشتن زمین، گزارش شده است.
این گزارش همچنان می‌افزاید که ۸۶ درصد از بازگشت‌کنندگان در ۱۰ ولایت افغانستان شامل کابل، ننگرهار، کندز، قندهار، بلخ، لغمان، بغلان، لوگر، هلمند و جوزجان مستقر شده‌اند.
از نظر اقتصادی، ۶۰ درصد از پاسخ‌دهندگان گفته‌اند که منبعی اندک برای درآمد دارند، اما در این میان، تنها ۱۶ درصد از زنان بازگشت‌کننده دارای درآمد هستند که نشان‌دهنده نابرابری آشکار در فرصت‌های اقتصادی برای زنان است.
از سویی هم، بیش از ۶۱ درصد از خانواده‌هایی که خانه کرایی دارند، توانایی پرداخت اجاره را ندارند و بسیاری برای پرداخت هزینه‌ها مجبور به قرض گرفتن شده‌اند. در بخش آموزش، نزدیک به یک‌سوم خانواده‌ها گفته‌اند که فرزندانشان به امکانات آموزشی برابر با کودکان دیگر دسترسی ندارند.
دسترسی به خدمات صحی نیز محدود گزارش شده و ۳۴ درصد از خانواده‌ها گفته‌اند که در جریان این شش ماه حداقل یکی از اعضای خانواده‌شان به خدمات صحی نیاز داشته، اما موفق به دریافت آن نشده‌اند.
