روند اخراج مهاجران افغان از پاکستان در روزهای پسین به‌گونه بی‌سابقه‌ای افزایش یافته است. تازه‌ترین آمارها نشان می‌دهد که روزانه بیش از دو هزار دارنده کارت مهاجرت و مهاجران غیرقانونی در پاکستان، به کشورشان بازگردانده می‌شوند.
روزنامه «داون» چاپ پاکستان، روز یک‌شنبه، ۲۴ حمل، به نقل از مقام‌های پاکستانی و سازمان بین‌المللی مهاجرت گزارش داده است که روند بازگشت مهاجران افغان در دو مرحله انجام شده است. در مرحله نخست، افغان‌های فاقد مدارک قانونی به‌گونه اجباری از این کشور اخراج شده‌اند و در مرحله دوم، مهاجرانی اخراج می‌شوند که دارای کارت‌های مهاجرتی هستند.
بر اساس این گزارش، دولت پاکستان پیش‌تر به دارندگان کارت‌های مهاجرتی تا اول اپریل ۲۰۲۵ فرصت داده بود تا خاک این کشور را ترک کنند. با رسیدن این مهلت، اخراج این دسته از مهاجران به‌گونه جدی تسریع یافته است.
تنها در روز جمعه، ۱۳ اپریل، ۴ هزار و ۹۰۸ شهروند افغانستان، پاکستان را ترک کرده‌اند. از این میان، ۲ هزار و ۴۷۵ تن آنان دارنده کارت مهاجرتی بوده و بقیه بدون داشتن مدارک قانونی، در پاکستان زندگی می‌کردند. مقام‌های پاکستانی می‌گویند که از این جمع، بیش از ۲ هزار مهاجر به گونه داوطلبانه به کشورشان برگشته‌اند.
بر اساس یافته‌های سازمان بین‌المللی مهاجرت، از ۱۵ سپتامبر ۲۰۲۳ تا ۵ اپریل ۲۰۲۵، حدود ۸۶۱ هزار و ۷۶۳ مهاجر افغان از پاکستان به کشور خود بازگشته‌اند. تنها در جریان ماه اپریل سال جاری، ۱۶ هزار و ۲۴۲ دارنده کارت شهروندی افغان از پاکستان اخراج شده‌اند که از این میان، ۹ هزار و ۴۳۹ نفر به‌صورت داوطلبانه و ۶ هزار و ۸۰۳ نفر به‌گونه اجباری این کشور را ترک کرده‌اند.
از میان این مهاجران، دست‌کم ۵۰۰ هزار نفر از طریق گذرگاه‌های تورخم و غلام‌خان در ایالت خیبرپختونخوا وارد افغانستان شده‌اند.
در کنار این روند، روند بازداشت دارندگان کارت‌های مهاجرتی و مهاجران فاقد مدارک قانونی در ایالت‌های مختلف پاکستان ادامه دارد. این افراد پس از بازداشت به کمپ‌های موقت در شهر پشاور و منطقه لندی کوتل در نزدیکی مرز تورخم منتقل می‌شوند و بعد از طی مراحل ثبت‌نام و انگشت‌نگاری، به افغانستان بازگردانده می‌شوند.
روند بازگشت مهاجران افغان از پاکستان در ماه سپتامبر ۲۰۲۳ آغاز شد. همچنان نگرانی‌ها درباره سرنوشت هزاران مهاجر دیگری که هنوز در پاکستان حضور دارند، افزایش یافته است.
سازمان‌های بین‌المللی از جمله کمیساریای عالی پناهندگان و سازمان بین‌المللی مهاجرت گزارش داده‌اند که تنها از اول مارچ تا پنجم اپریل امسال، بیش از ۱۹ هزار مهاجر افغان از طریق گذرگاه‌های مرزی مختلف از جمله تورخم، غلام‌خان، چمن، بادینی و بهرامچه به افغانستان بازگشته‌اند.
