منابع محلی و حقوق بشری تأیید کردهاند که قدریه، زن متهم به فرار از منزل بهتازگی از زندان طالبان آزاد و به خانوادهاش تحویل داده شده است؛ خانوادهای که آشکارا تهدید به قتل او کردهاند. این زن جوان حدود ۱۸ ماه را در زندان طالبان در ولایت بغلان سپری کرده و حالا در خانه پدرش با سرنوشت ناروشن مواجه است. تسلیمدهی او به خانوادهاش موجی از نگرانی و اعتراض را میان فعالان حقوق زن برانگیخته است.
بر اساس اظهارات مدافعان حقوق زنان، قدریه یک زن ۲۸ساله است که نزدیک به دو سال قبل از سوی خانوادهاش به فرار از منزل متهم شده است. پدرش از او در دادگاه طالبان شکایت کرد و خواستار محکومیت قدریه به سنگسار و یا حبس ابد، شد. اما پس از این که شماری از فعالان حقوق بشر در برابر حکم سنگسار این قربانی، اعتراض کردند، طالبان او را به ۱۸ ماه حبس در زندان کیلهگی در ولایت بغلان کردند. او در یک نوار تصویری که در زندان ثبت کرده بود، از احتمال کشتهشدن توسط خانوادهاش سخن گفته بود. همچنان اطلاعاتی درباره این که قدریه چگونه و با چه کسی اقدام به فرار از منزل کرده است، در دست نمیباشد.
فعالان حقوق زن از اقدام طالبان مبنی بر تسلیمدهی قدریه به خانوادهاش انتقاد میکنند و خواستار رسیدگی طالبان و نهادهای حقوق بشری به وضعیت او شدهاند. این فعالان حقوق زن همچنان با راهاندازی اعتراض مدنی در رسانههای اجتماعی زیر عنوان «قدریه را از نزد پدرش نجات دهید» از جامعه جهانی و نهادهای بینالمللی حقوق بشری خواستار نجات فوری این زن قربانی خشونت شدهاند.
شریفه موحد، فعال حقوق زن، هشدار داده است که پدر و برادران قدریه قصد «محکمهی صحرایی» او را دارند. خانم موحد در صفحه ایکساش نگاشته است: «قدریه زن جوانی که یکونیم سال پیش به جرم فرار از منزل از سنگسار طالبان نجات داده شد، امروز بعد از رهایی از زندان به پدر قسمخورده بر قتلاش، تسلیم داده شد.»
در عین حال، بتول حیدری، یکی از دیگر از فعالان حقوق زن با پیوستن با این هشتگ نگاشته است که در جریان این دو سال زندانی بودن قدریه، نهادهای حقوق بشری او را فراموش کردند و برای رهایی او از زندان طالبان هیچ اقدامی نکردند. او تأکید کرده است که «زنده یا مرده ماندن» این زن همچنان نامعلوم است. او همچنان اضافه کرده: «این دختر جزو زنان معترض نیست؛ بلکه قربانی شدید خشونت خانوادگی است و باید هرچه سریعتر پیدا و به وضعیتش رسیدگی شود.»
گلچهره یفتلی، از فعالان سابقهدار حقوق زن، تأکید میکند که سرگذشت قدریه، تنها یک نمونه از خشونتهای روزمرهای است که زنان افغان تحت سلطه طالبان و فرهنگ زنستیز سنتی متحمل میشوند. به گفته او، از قتل و شکنجه گرفته تا سنگسار و زندان، زنان در بسیاری از موارد بدون هیچ پناهگاهی، قربانی سکوت سیستماتیک هستند.
شبانه شبدوز، آزیتا نژند و دیگر فعالان افغان هشدار میدهند که با تسلط طالبان و تعطیلی نهادهای دفاع از حقوق زنان، وضعیت بهشدت بحرانی شده و جامعه جهانی باید وارد عمل شود. آنها خواستار اقدام فوری سازمان ملل و دیگر نهادهای بینالمللی برای نجات قدریه و دیگر زنان در وضعیت مشابه هستند.
شبانه شبدوز در این باره گفت: «مردان در افغانستان خود را مالک زنان میدانند، اگر مردی زن، دختر و یا مادرش را میکشد، کسی از او نمیپرسد که چرا کشت؛ چون آن را حق مرد خانواده میداند و آن را یک مسأله ناموسی خطاب میکند و حتا به این قتل افتخار میکند.» همچنان آزیتا نژند، فعال حقوق زن از شهروندان افغانستان میخواهد که صدایشان را در برابر خشونتها بهویژه نجات قدریه بلند کند.
ماجرای قدریه تنها یک پرونده خشونت نیست؛ این یک زنگ خطر جدی برای وضعیت حقوق زنان در افغانستان است. در دوره جمهوریت دهها خانه امن برای دختران و زنانی ایجاد شده بود که به علت خشونتهای خانوادگی در آن پناه ببرند. طالبان با تسلط بر کشور خانههای امن را بستند. حالا جایی دخترانی مانند قدریه وجود ندارد که در آن پناه ببرند. پیش از در چندین مورد دیگری دخترانی که فساد اخلاقی و یا فرار از منزل متهم بودند، از سوی خانوادههایشان به قتل رسیدهاند. یکی از این موارد، نازیلا است. در ماه می ۲۰۲۰ این دختر ۱۸ساله از ولسوالی بهارک ولایت بدخشان پس از فرار از منزل توسط برادرش به قتل رسید. نازیلا نخست به پولیس پناه برده بود، اما پولیس او را به خانوادهاش تسلیم کرد. برادرش شبهنگام نازیلا را به قتل رساند.
فعالان حقوق زن به این باورند، اگر جامعه جهانی در این مرحله مداخله نکند، موارد مشابه قدریه به یک قاعده تبدیل خواهند شد. این فعالان همچنان در نامهای به نمایندگی سازمان ملل در کابل، خواستار حفاظت از قدریه شدهاند. طالبان و خانواده قدریه تاکنون در این باره ابراز نظر نکردهاند.