منابع معتبر به «افغانستان آینده» میگویند چهرههای مطرح سیاسی افغانستان که در ماههای اخیر به دعوت جمهوری اسلامی ایران به تهران سفر کردهاند، در یک مسوده مشترک توافق کردهاند که راهحل بحران کنونی افغانستان از مسیر جنگ داخلی نمیگذرد و آنان دیگر بههیچوجه خواهان آغاز درگیریهای تازه نیستند.
این مسوده که اکنون در اختیار «افغانستان آینده» قرار گرفته، نشان میدهد رهبران سیاسی در تبعید تصمیم گرفتهاند وارد یک روند گفتوگوی رسمی و سازمانیافته با طالبان شوند؛ روندی که قرار است تهران نقش میانجیگری و تسهیل آن را برعهده گیرد.
براساس گفتههای منابع، ایران طی چند ماه گذشته میزبان دیدارهای جداگانه با رهبران مختلف بوده است، از جمله: عطامحمد نور، احمد مسعود، محمد محقق، حنیف اتمر و شماری دیگر از چهرههای بانفوذ سیاسی.
هدف این نشستها، نزدیکسازی دیدگاهها و شکلدهی به یک «پلاتفرم مشترک سیاسی» برای گفتوگو با طالبان عنوان شده است.
تمرکز مسوده: عبور از جنگ، حرکت بهسوی گفتوگو در مسودهٔ توافقشده آمده است که رهبران سیاسی: جنگ داخلی را راهحل بحران افغانستان نمیدانند؛ و بر آغاز یک روند گفتوگوی بینالافغانی با طالبان تأکید دارند؛
خواهان ایجاد یک چارچوب سیاسی جدید و توافقشده برای آیندهٔ کشور هستند؛ و تأکید میکنند که جامعه جهانی باید از شکلگیری یک نظام پاسخگو، مشروع و فراگیر حمایت کند.
مسوده هشدار میدهد که ادامهٔ وضعیت کنونی به سود هیچ طرفی نیست و تداوم بحران میتواند فضای افغانستان را برای گروههای افراطی بیشتر فراهم کند.
منابع آگاه میگویند رایزنیها اکنون وارد مرحله حساس شده و احتمال دارد در ماههای آینده نشست مستقیم میان رهبران سیاسی و طالبان» برگزار گردد؛ نشستی که ایران، سخت به دنبال شکلدهی آن است.
در این میان، رهبران سیاسی تأکید کردهاند: «هدف ما رسیدن به یک تفاهم سیاسی فراگیر است؛ راهِ افغانستان از مسیر جنگ نمیگذرد، بلکه از مسیر گفتوگو میگذرد.»
تهیه و امضای این مسوده میان رهبران سیاسی افغان، نخستین اقدام هماهنگ و مشترک آنان پس از سقوط نظام جمهوری در سال ۲۰۲۱ به شمار میرود.
اگرچه هنوز واکنش رسمی طالبان به این سند روشن نیست، اما منابع میگویند تهران تلاش دارد شرایطی فراهم کند که هر دو طرف وارد یک گفتوگوی واقعی و هدفمند شوند گفتوگویی که میتواند سرآغاز مرحلهای تازه در سیاست افغانستان باشد.
