اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران، روز با ابراز نگرانی از احتمال استقرار مجدد نیرو یا ایجاد پایگاه نظامی آمریکا در افغانستان، تاکید کرد که چنین اقدامی «نگرانی کشورهای منطقه» را تشدید میکند و میتواند پیامدهای خطرناکی بهدنبال داشته باشد.
بقایی در سخنانش گفت که تجربه حضور نظامی خارجی در افغانستان «فقط و فقط» به ویرانی، تضعیف ثبات و تقویت گروههای تروریستی منجر شده است و افزود: «ایجاد یا بازپسگیری پایگاههایی مانند بگرام از سوی آمریکا به جز بربادی و تقویت دوباره گروههای مسلح چیز دیگری ندارد.» او همچنین از رهبران طالبان خواست اجازه ندهند خاک افغانستان در اختیار نیروها یا پایگاههای نظامی خارجی قرار گیرد.
سخنگوی وزارت خارجه ایران با اشاره ضمنی به سابقه روابط پیچیده تهران و واشنگتن، گفت: «ایران همانگونه که همواره بر حلوفصل اختلافات منطقهای از مسیر گفتوگو و همکاری منطقهای تأکید کرده، مخالف هر گونه اقدام نظامی یکجانبه در همسایگی خود است.»
اظهارات رسمی تهران در حالی مطرح میشود که بحثها درباره بگرام و امکان بازگشت نیروهای یا استقرارِ پایگاه آمریکایی پس از خروج سال ۲۰۲۱ بار دیگر در محافل سیاسی و رسانهای بالا گرفته است. ایران که خود در دهههای اخیر بارها در مقابل حضور نظامی خارجی در همسایگی خود حساسیت نشان داده، از منظر تهران هرگونه تقویت حضور نظامی آمریکا در افغانستان را عاملی برای بیثباتی منطقه و افزایش خطرات امنیتی نظیر رشد و تقویت گروههای تندرو میداند.
در سطح منطقهای نیز کشورهای همسایه از جمله روسیه، چین، پاکستان و کشورهای آسیای مرکزی در واکنش به پیشنهادهای مربوط به بازگشت نظامی واشنگتن یا ایجاد تاسیسات نظامی خارجی در افغانستان، نگرانی نشان دادهاند؛ برخی خواهان حل اختلافات از طریق سازوکارهای منطقهای و افزایش همکاریهای سیاسی و اقتصادی شدهاند.