جنبش شنبههای ارغوانی با نشر اعلامیهای فرمان اخیر رهبر طالبان مبنی بر گردآوری اجباری بیماران روانی را نقض آشکار حقوق بنیادین افراد دارای معلولیت روانی خوانده و آن را مغایر با تعهدات بینالمللی از جمله کنوانسیون حقوق افراد دارای معلولیت و رهنمودهای سازمان جهانی صحت عنوان کرده است.
این جنبش روز سهشنبه، ۱۶ سپتامبر، با نشر اعلامیهای تأکید کرده که هر گونه مداخله در زندگی افراد دارای اختلالات روانی باید بر اساس رضایت آگاهانه و توسط گروهای تخصصی صحی و اجتماعی انجام شود؛ نه توسط نهادهای امنیتی یا مذهبی با شیوههای قهری و تحقیرکننده.
اعضای این جنبش هشدار دادهاند که در نبود نظام صحی کارآمد و با توجه به سابقهی خشونتبار طالبان، این فرمان میتواند به ابزاری برای بازداشت خودسرانه، شکنجه و حذف مخالفان سیاسی و اجتماعی زیر عنوان «بیمار روانی» تبدیل شود.
در اعلامیه آمده است که سیاستهای سرکوبگرانهی طالبان، تبعیض جنسیتی علیه زنان، نقض گستردهی حقوق اساسی شهروندان، فقر و بیکاری از عوامل اصلی افزایش بیماریهای روانی در افغانستان است، اما طالبان به جای اصلاح این وضعیت، با سرکوب و خشونت پاسخ میدهند.
جنبش شنبههای ارغوانی از جامعه جهانی، به ویژه سازمان ملل و شورای حقوق بشر، خواسته تا برای لغو ادارهی «امر به معروف و نهی از منکر» طالبان و متوقف ساختن این سیاستهای ضدانسانی، فشارهای جدی و همهجانبه بر این گروه وارد کنند.
این درحالی است که در تازهترین مورد طالبان اعلام کردهاند که ملاهبتالله آخندزاده، رهبر این گروه، در فرمانی دستور گردآوری بیماران روانی را در همهی ولایتهای افغانستان صادر کرده و در برخی از ولایتها این روند آغاز شده است.
طالبان گفتهاند که ریاستهای امر به معروف این گروه در ولایات، بیماران روانی را جمعآوری میکنند و سپس به هلال احمر زیر ادارهی این گروه و دیگر نهادها میسپارند.
