زلمی خلیلزاد، نماینده پیشین ایالات متحده در امور صلح افغانستان، با ابراز نگرانی نسبت به انتقال ۱۴۳۰ اثر باستانی از ساحه تاریخی مس عینک به کابل، این اقدام را تهدیدی برای میراث فرهنگی کشور خوانده است.
آقای خلیلزاد روز دو شنبه ۴ آگوست در یادداشتی در شبکه اجتماعی ایکس (توییتر سابق) نوشت که مس عینک، یک شهر بزرگ بودایی بوده که با استخراج معدنی بیبرنامه و انتقال این آثار به حاشیه رانده میشود تا زمینه برای استخراج مس توسط شرکتهای چینی فراهم گردد.
وی هشدار داده است که اگرچه ممکن است گزینههای جایگزین برای حفظ این ساحه در کوتاهمدت هزینهبر باشند، اما در درازمدت افغانستان فرصت بزرگی را در بخش گردشگری، مشابه آنچه در شهر تاریخی پمپئی ایتالیا وجود دارد، از دست خواهد داد.
خلیلزاد همچنین افزود که چین به میراث تاریخی افغانستان توجهی ندارد و طالبان نیز احتمالاً از روشهای جایگزین استخراج بیاطلاعاند. او از این روند بهعنوان «تراژدی قابل اجتناب» یاد کرده و خواهان راهحلی متوازن میان حفظ میراث تاریخی و بهرهبرداری اقتصادی شده است.