سازمان گزارشگران بدون مرز (RSF) اعلام کرده است که افغانستان در تازهترین ردهبندی جهانی آزادی مطبوعات، با کسب امتیاز ۱۷.۸۸، در جایگاه ۱۷۵ از میان ۱۸۰ کشور قرار گرفته است؛ جایگاهی که حاکی از وخامت شدید وضعیت آزادی رسانه در این کشور است.
این گزارش که روز جمعه، ۲ می ۲۰۲۵، منتشر شده، تأکید میکند که از زمان بازگشت طالبان به قدرت در اوت ۲۰۲۱، حدود ۴۳ درصد رسانههای فعال در افغانستان تعطیل شدهاند و بیش از دو سوم خبرنگاران حرفهای کشور، شغل خود را ترک کردهاند.
سازمان گزارشگران بدون مرز بهویژه درباره وضعیت خبرنگاران زن ابراز نگرانی کرده و افزوده است که ۸۰ درصد زنان خبرنگار از آغاز حاکمیت طالبان تاکنون، ناگزیر از ترک حرفه روزنامهنگاری شدهاند. تعداد اندکی از زنان باقیمانده نیز با محدودیتهایی نظیر ممنوعیت سفر بدون محرم، الزام پوشاندن چهره، ممنوعیت حضور در رسانههای تصویری و دریافت دستمزدهای بسیار ناچیز مواجهاند.
در حوزه امنیت شغلی، این سازمان هشدار داده است که خبرنگاران در افغانستان به طور مستمر با تهدید بازداشتهای خودسرانه، شکنجه و اتهامات امنیتی از سوی اداره استخبارات طالبان روبهرو هستند؛ بهویژه آنهایی که با رسانههای خارجی همکاری دارند و اغلب به جاسوسی متهم میشوند.
بر پایه این گزارش، از آغاز سال ۲۰۲۵ تاکنون، شش خبرنگار و دو کارمند رسانهای در بازداشت به سر میبرند، هرچند تاکنون موردی از قتل خبرنگاران در سال جاری ثبت نشده است.
گزارشگران بدون مرز وضعیت اقتصادی رسانهها و خبرنگاران را «بحرانی» توصیف کرده و توقف کمکهای بینالمللی، رکود اقتصادی و فشارهای سیاسی را دلایل اصلی فروپاشی بسیاری از رسانههای مستقل دانسته است. این شرایط به افزایش خودسانسوری، افت تنوع محتوایی و کاهش کیفیت روزنامهنگاری در افغانستان منجر شده است.
در جمعبندی این گزارش آمده است که برخلاف ادعای طالبان مبنی بر حمایت از رسانههای آزاد، واقعیت میدانی حاکی از سرکوب شدید رسانهها، محدودیتهای گسترده بر خبرنگاران، بهویژه زنان، و نبود ابتداییترین آزادیهای حرفهای است. نتیجه این وضعیت، گسترش سانسور نظاممند، ریزش چشمگیر نیروی انسانی رسانهای و شکلگیری یک سکوت گسترده رسانهای در سراسر کشور است.
این در حالی است که مرکز خبرنگاران افغانستان نیز در گزارش اخیر خود از ممنوعیت نشر تصاویر زنان در رسانهها در ۱۷ ولایت کشور توسط طالبان خبر داده است؛ اقدامی که نشان از افزایش محدودیتهای اعمالشده بر رسانهها و خبرنگاران دارد.