رحمتالله نبیل، رئیس پیشین امنیت ملی افغانستان، در تازهترین اظهارات خود با انتقاد از جدلهای هویتی و قومیِ اخیر، تأکید کرده است که هیچ فرد یا گروهی رهبران طالبان حق ندارد ادعای نمایندگی یک قوم کامل را داشته باشد.
او در یادداشتی نوشته است که «نه ملا برادر، نه ملا حسن و نه هیچ چهرهٔ دیگر طالبان میتوانند نمایندهٔ تمام پشتونهای افغانستان باشند؛ همانگونه که من یا هیچ فرد دیگری نمیتواند نمایندهٔ مطلق یک قوم باشد.»
نبیل همچنین از جریانهایی که بهگفتهٔ او پشت شعارهایی چون «من افغان نیستم» پنهان میشوند، انتقاد کرده و گفته است این افراد نیز نمایندهٔ هیچ قوم یا واقعیت اجتماعی نیستند، و جامعهٔ افغانستان بارها نشان داده است که چنین شعارها نه اعتماد عمومی ایجاد میکند و نه جایگاه سیاسی پایدار.
او با هشدار نسبت به پیامدهای خطرناک دامنزدن به بحثهای قوممحور در شرایط حساس فعلی، نوشته است: «ریشهٔ بحران افغانستان در نامها و تنوع اقوام نیست؛ مشکل اصلی طالبان و تفکر افراطی طالبانی است که آزادی، عدالت و کرامت انسانی را قربانی میکند.»
نبیل تأکید کرده که مرزبندی حقیقی نه میان اقوام، بلکه میان اکثریت مردم شریف و وطندوست و «اقلیتی کوچک اما مخرب» در هر قوم و مذهب است که در خدمت خشونت، تبعیض و بحرانهای جاری قرار دارند.
او افزوده است که برای ساختن آیندهای بهتر، باید از جدالهای هویتی فاصله گرفت و برای حقوق شهروندی، آزادیهای اساسی و بازگرداندن جایگاه محترمانهٔ دین در جامعه تلاش کرد.
رئیس پیشین امنیت ملی همچنین گفته است که آیندهٔ افغانستان متعلق به کسانی است که با «حس ملی، وجدان انسانی و مسئولیتپذیری» در کنار هم میایستند، نه در برابر هم؛ و اقلیت وفادار به خشونت چه در لباس قوم، چه در لباس دین باید از مسیر آینده کشور کنار زده شود.
اظهارات نبیل در حالی منتشر میشود که در روزهای اخیر بحثهای مربوط به هویت، نام کشور و شعار «من افغان نیستم» در میان افغانهای خارج از کشور جنجالهای گستردهای ایجاد کرده است.
