شماری از شهروندان کشور از کارزار «من افغان نیستم» به شدت انتقاد کرده و آن را یک روند «دوگانه، فرصتطلبانه و سیاسی» توصیف میکنند. منتقدان میگویند افرادی که امروز از هویت «افغان» فاصله میگیرند، سالها از همین عنوان برای کسب امتیازهای شخصی، شغلی و سیاسی استفاده کردهاند.
احمد نوید باشنده کابل، میگوید: «کسانی که امروز شعار میدهند که افغان نیستند، همینها سالها از پاسپورت افغانستان استفاده کردند، در کشورهای مختلف آزادانه سفر کردند، معاشهای بلند گرفتند و حتی مقامهای دولتی را اشغال کردند. حالا که منافعشان قطع شده، به یادشان آمده که افغان نیستند.»
به گفته او، این حرکت «بیشتر واکنشی و سیاسی» است تا یک بحث واقعی هویتی.
حامد فراهی پناهجوی أفغان در هالند میافزاید: «هویت یکشبه تغییر نمیکند. اگر کسی واقعا مشکل هویتی دارد باید در زمان قدرتداشتن نیز صدای خود را بلند میکرد، نه امروز که همه چیز از دست رفته است.»
شماری از کاربران شبکههای اجتماعی نیز با انتشار پیامهایی، این کارزار را «فرار از مسئولیت تاریخی» میدانند. یک کاربر در فیسبوک نوشته است: «همین افرادی که امروز افغان نیستند، سالها از پول همین ملت معاش گرفتند و در لوای افغان بودن، دزدیدند، فساد کردند و امتیاز جمع کردند. حالا که جایی برای چپاول باقی نمانده، از افغانیت میگذرند.»
در مقابل، برخی فعالان این کارزار میگویند هدفشان «بازتعریف هویت ملی» و «تفکیک افغانستان از مفهوم قومی افغان» است؛ اما مخالفان میگویند این استدلال زمانی قابل قبول میبود که در دوران حضور و قدرت خود نیز مطرح میشد.
یک آگاه سیاسی در کابل که نخواست نامش فاش شود، میگوید: «این یک حرکت صادقانه نیست. بیشتر یک موج تبلیغاتی است که برخی چهرهها برای تطهیر گذشته و فرار از نقد، آن را دنبال میکنند. اگر واقعا درد هویت داشتند، باید در زمان قدرت خود آن را مطرح میکردند.»
با ادامه بحثهای داغ در شبکههای اجتماعی، این کارزار همچنان یکی از موضوعات جنجالی روز است و به نظر میرسد شکافهای هویتی و سیاسی در جامعه را عمیقتر ساخته است.
