محمد اشرف غنی، رئیسجمهور پیشین افغانستان، در ادامه پادکست خود با انتقاد از نظامهای موروثی و میراثی در کشور گفت که این شیوهها نمیتوانند مشکلات افغانستان را حل کنند. او تأکید کرد که «استعداد به ارث نمیرسد» و تنها نظامهای مردمی و سنت جرگهها میتوانند بهعنوان یک راهحل پایدار برای معضلات کشور عمل کنند.
غنی با اشاره به تجربههای گذشته تصریح کرد که مرکزیت سیاسی بدون پشتوانه اقتصادی نمیتواند دوام بیاورد. به گفته او، یکی از چالشهای اصلی افغانستان نبود توازن در تقسیم صلاحیتها میان حکومت مرکزی و ولایتها بوده است. وی افزود: «تمرکز بیش از حد یا بیمرکزی هر دو سبب ناکامیهای تاریخی در کشور شدهاند.»
او توضیح داد که در بسیاری موارد والیانی که برای مدت طولانی در سمت خود باقی میماندند، به فکر جدایی از حکومت مرکزی یا ایجاد ساختارهای موازی میافتادند.
رئیسجمهور پیشین در بخش دیگری از سخنانش، مهمترین نیاز افغانستان را دستیابی به ثبات سیاسی و اقتصادی عنوان کرد و گفت: «بینظمی، نفاق، خودسری و نبود اصول مشخص، همواره مانع اصلی پیشرفت کشور بوده است.»
غنی در پایان تأکید کرد که راه عبور از بحرانهای کنونی، تکیه بر مشارکت مردمی، تقویت سنتهای بومی مانند جرگه و ایجاد تعادل واقعی میان مرکز و ولایتها است.