افغانستان پس از سقوط جمهوریت و بازگشت طالبان به قدرت، به صحنه انتقامجوییها و کشتارهای سازمانیافته تبدیل شده است. در تازهترین گزارشها، چندین نظامی پیشین در ولایات مختلف توسط طالبان کشته شدهاند؛ در حالی که رهبران طالبان بارها وعده «عفو عمومی» داده بودند. این کشتارها نشان میدهد که در افغانستان تحت حاکمیت طالبان، هیچگونه ضمانت امنیتی برای نیروهای سابق نظامی و کارمندان دولت پیشین وجود ندارد.
طالبان در نخستین روزهای ورود به کابل در آگوست ۲۰۲۱ اعلام کردند که تمامی کارمندان دولت پیشین، بهویژه نظامیان و نیروهای امنیتی، شامل «عفو عمومی» هستند. اما آنچه در عمل رخ داد خلاف این ادعا بود. دهها گزارش مستند از نهادهای بینالمللی و رسانهها نشان میدهد که طالبان بهطور سیستماتیک نظامیان پیشین را بازداشت، شکنجه و یا ترور کردهاند.
در بسیاری از موارد، اجساد این قربانیان پس از روزها یا هفتهها در حاشیه شهرها و روستاها پیدا شده است. این الگو نشان میدهد که طالبان نهتنها به عفو عمومی پایبند نیستند، بلکه از آن بهعنوان ابزار تبلیغاتی برای فریب افکار عمومی استفاده کردهاند.
نظامیان جمهوریت طی دو دهه گذشته آموزشهای پیشرفته دیده و با حمایت ناتو در صفوف ارتش، پولیس و نیروهای امنیت ملی فعالیت داشتند. طالبان این افراد را بهعنوان تهدید بالقوه میبینند؛ کسانی که میتوانند در آینده هستههای مقاومت یا مخالفت مسلحانه را سازماندهی کنند. به همین دلیل، حذف فیزیکی این نیروها برای طالبان استراتژی بقا محسوب میشود.
امروز افغانستان برای بسیاری از نیروهای پیشین امنیتی به قبرستان آماده بدل شده است. کسانی که روزی حافظ امنیت کشور بودند، اکنون خود و خانوادههایشان در هراس دائمی از بازداشت، شکنجه و قتل بهسر میبرند. در غیاب یک نظام قضایی مستقل، هیچکس پاسخگوی این جنایات نیست و سکوت جامعه جهانی نیز به طالبان جرئت بیشتری داده است.
عفو عمومی طالبان تنها یک شعار بود؛ شعاری برای آرامکردن جامعه و خریدن زمان. واقعیت امروز افغانستان این است که هیچ عفو و امانی وجود ندارد. نیروهای پیشین نظامی و امنیتی یا کشته شدهاند، یا در خفا زندگی میکنند، یا به اجبار از کشور گریختهاند.
افغانستان زیر سایه طالبان نه میدان صلح، بلکه قبرستانی آماده برای قربانیکردن کسانی است که روزگاری ستون فقرات نظام جمهوریت بودند.