محمد حلیمی، پژوهشگر و سیاستمدار افغان که پس از سقوط کابل در سال ۲۰۲۱ به دست طالبان از کشور خارج شد، اکنون در پی افشاگریهای جنجالی ایلان ماسک، مالک شبکه اجتماعی ایکس، با تهدیدهای جدی علیه خود و خانوادهاش مواجه شده است.
بر اساس گزارش تحقیقی که پروپابلیکا منتشر کرده، ماجرا از جایی آغاز شد که ماسک در تاریخ اول اپریل، در صفحه شخصیاش با بیش از ۲۲۰ میلیون دنبالکننده، پستی منتشر کرد و مدعی شد که «انستیتوت صلح ایالات متحده» (USIP) با پرداخت پول به محمد حلیمی، در واقع طالبان را تأمین مالی کرده است. در این پست، او حلیمی را «عضو پیشین طالبان» معرفی کرد و بهطور مستقیم نام برد. این ادعا بهسرعت در رسانهها و شبکههای اجتماعی دستبهدست شد و واکنشهای گستردهای بهدنبال داشت. حتی برخی سیاستمداران آمریکایی، از جمله مارجری تیلور گرین، نماینده جمهوریخواه، این پست را بازنشر کرده و مدعی شدند که «دولت آمریکا به طالبان پول پرداخته است».
اما واقعیت کاملاً متفاوت است. حلیمی در دهه ۱۹۹۰ مدتی در حکومت طالبان کار کرده بود، اما پس از حملات ۱۱ سپتامبر، راه خود را از این گروه جدا کرد و به جمع مخالفان پیوست. او بعدها در حکومت جمهوری افغانستان بهعنوان وزیر فعالیت داشت و سالها با نهادهای آمریکایی، از جمله سازمانهای اطلاعاتی و دیپلماتیک، همکاری نزدیک داشت. حتی در دوران ریاستجمهوری دونالد ترامپ، او یکی از مشاورانی بود که برای آمادهسازی مذاکرات پیچیده با طالبان به ایالات متحده مشورت میداد.
با این وجود، افشای نام و سوابق کاری او توسط ماسک پیامدهای خطرناکی در پی داشت. بنا بر گزارش تحقیقی «پروپابلیکا»، تنها چند روز پس از این ماجرا، نیروهای استخبارات طالبان در کابل بر خانههای بستگان حلیمی یورش بردند و سه عضو خانوادهاش را بازداشت کردند. آنها چندین روز در بازداشتگاه مخفی نگهداری و زیر شکنجه و بازجویی قرار گرفتند. طالبان آنها را متهم کردند که با «خائن» همکاری داشتهاند.
خود حلیمی که اکنون در تبعید زندگی میکند، به پروپابلیکا گفته است که این اقدام نه تنها حیثیت او را زیر سؤال برده بلکه زندگی بستگانش را به خطر انداخته است. او گفته: «میدانستم که طالبان هنوز هم مرا دشمن میدانند. حالا آنها بهانهای تازه برای آزار خانوادهام پیدا کردهاند.»
اسناد داخلی USIP که به دست پروپابلیکا رسیده نشان میدهد کار حلیمی هیچ ارتباطی به حمایت از طالبان نداشت. او مسئول اجرای پروژههایی درباره وضعیت زنان افغان و محدودیتهای شدید اجتماعی بر آنها بود. اما تیم جدیدی که زیر نظر ایلان ماسک در وزارت تازهتأسیس موسوم به «DOGE» کار میکرد، عمداً یا سهواً این اطلاعات را تحریف و بهگونهای ارائه کرده که گویا آمریکا از طالبان حمایت مالی میکند.
پس از افشای نام حلیمی، سیل پیامهای تهدیدآمیز به سوی او و خانوادهاش سرازیر شد. طالبان در بیانیهای رسمی تلاش کردند اهمیت موضوع را کمرنگ جلوه دهند و گفتند که «او برای ما مهم نیست»، اما شواهد نشان میدهد که بستگان او تحت فشار و شکنجه قرار داشتهاند.
این رویداد، پرسشهای جدی در مورد مسئولیت ایلان ماسک و تیم DOGE برانگیخته است. منتقدان میگویند افشای هویت یک همکار پیشین آمریکا که سالها علیه طالبان مبارزه کرده و بارها هدف سوءقصد این گروه قرار گرفته بود، اقدامی غیرمسئولانه و بهشدت خطرناک بوده است.
به باور شماری از سیاسیون امریکایی، این پرونده بار دیگر نشان میدهد که چگونه اطلاعات ناقص یا تحریفشده میتواند به سرعت در شبکههای اجتماعی منتشر شده و به تهدیدی واقعی برای جان انسانها تبدیل شود؛ تهدیدی که این بار خانواده یک پژوهشگر افغان را در قلب کابل هدف قرار داده است.


