به گزارش رسانه بریتانیایی تلگراف، چین از اوایل سال ۲۰۲۴ فعالیت‌هایی را در پایگاه هوایی بگرام، واقع در ۷۰ کیلومتری شمال کابل، آغاز کرده و اکنون به‌طور غیررسمی این تأسیسات پیشین ایالات متحده را در اختیار دارد. این پایگاه، که در گذشته بزرگ‌ترین مرکز نظامی آمریکا در افغانستان محسوب می‌شد، پس از خروج نیروهای آمریکایی در آگست ۲۰۲۱، خالی باقی مانده بود.
منابع آگاه و تصاویر ماهواره‌ای نشان می‌دهد که حضور کارکنان چینی در این پایگاه همراه با بازسازی گسترده‌ای بوده است. به‌گزارش تلگراف، چین با تأمین مالی این عملیات، به نصب رادارهای جدید، تقویت دیوارهای حفاظتی و نوسازی باند فرود پرداخته که امکان استفاده از هواپیماهای سنگین نظامی را فراهم می‌کند.
اگرچه چین به‌طور رسمی از اعلام حضور نظامی خودداری کرده، اما کارشناسان می‌گویند این تحرکات بخشی از اهداف استراتژیک پکن در چارچوب «طرح کمربند و راه» است. تحلیل‌گران این اقدام را جدی‌ترین حضور نظامی چین در افغانستان تا کنون ارزیابی کرده‌اند.
همزمان با بهبود روابط طالبان با کشورهای منطقه، روسیه نیز هفته گذشته نخستین کشوری شد که حکومت طالبان را به رسمیت شناخت. به‌گفته ناظران، کشورهای دیگری از جمله تاجیکستان، ازبیکستان، ترکیه، ایران، امارات و قطر نیز در حال بررسی گزینه‌های تعامل یا شناسایی طالبان هستند.
چین هنوز حکومت طالبان را به‌طور رسمی به رسمیت نشناخته، اما روابط نزدیکی با این گروه دارد. دولت طالبان در جنوری ۲۰۲۳ توافق‌نامه‌ای ۲۵ ساله برای استخراج نفت در حوزه «آمو دریا» با شرکت چینی CAPEIC امضا کرد که شامل سرمایه‌گذاری ۱۵۰ میلیون دلاری در سال اول است.
همچنین طرح‌های زیرساختی بزرگ‌تری از جمله پروژه انتقال برق CASA-1000، ساخت خط آهن ۵۰۰ میلیون دلاری میان آسیای مرکزی و بندرهای پاکستان و اتصال افغانستان به چین از طریق تاجیکستان و ازبیکستان نیز در حال پیگیری هستند.
در بُعد سیاسی، چین همچنان با احتیاط حرکت می‌کند و وزارت خارجه این کشور بارها تأکید کرده که شناسایی رسمی حکومت طالبان مشروط به تشکیل دولت فراگیر و احترام به حقوق زنان است.
یک مقام پنتاگون در گفت‌وگو با وال‌استریت ژورنال ضمن اظهار نگرانی از «فعالیت‌های نظامی خارجی در پایگاه‌های پیشین ائتلاف» گفت: «واضح است که چین در قالب کمک‌های زیرساختی و اقتصادی، در حال گسترش حضور خود در منطقه است.»
پایگاه هوایی بگرام، که در دهه ۵۰ میلادی توسط شوروی ساخته و در زمان حضور نیروهای آمریکایی گسترش یافته بود، به‌عنوان یک دارایی راهبردی در منطقه شناخته می‌شود. یکی از مقام‌های پیشین ناتو در گفت‌وگو با رویترز گفته است: «استفاده از بگرام توسط هر قدرت خارجی پیامدهای منطقه‌ای گسترده‌ای دارد.»
