نشست دو روزه مجمع جهانی رسانهها (Global Media Forum) روز چهارشنبه در شهر بن آلمان به پایان رسید. این رویداد که همهساله به میزبانی DW Akademie برگزار میشود، امسال نیز صدها خبرنگار، تحلیلگر رسانه، دانشگاهی، و کارمند رسانهای از کشورهای مختلف جهان را گردهم آورد.
در این مجمع، شرکتکنندگان پیرامون موضوعاتی چون آزادی رسانهها در جوامع بسته، چالشهای خبرنگاری در دوران بحران، تأثیرات فناوریهای نوین بهویژه هوش مصنوعی بر روزنامهنگاری و وضعیت رسانههای مستقل در تبعید به بحث و تبادل نظر پرداختند.
در نشستهای تخصصی، کارگاهها و پنلهای مختلف این کنفرانس، چهرههای برجسته رسانهای از سازمانهای جهانی، نهادهای حمایت از آزادی بیان و خبرنگاران مستقل، تجارب خود را به اشتراک گذاشتند.
یکی از محورهای مهم این دور از مجمع، نقش فزاینده هوش مصنوعی در فرآیند اطلاعرسانی بود. سخنرانان ضمن اشاره به فرصتهای این فناوری برای تسریع تولید محتوا و افزایش دسترسی به اطلاعات، نسبت به تهدیدهای آن برای شفافیت، اعتبار اخبار و امنیت خبرنگاران نیز هشدار دادند.
همچنین وضعیت رسانهها در کشورهایی چون افغانستان، ایران، روسیه و میانمار که خبرنگاران با سانسور، تهدید و سرکوب مواجهاند، از جمله موارد مورد توجه در این نشست بود.
یکی از محورهای برجسته این دور از نشست، وضعیت رسانهها در افغانستان تحت حاکمیت طالبان بود. خبرنگاران افغان شرکتکننده در مجمع، از افزایش فشارها، سانسور گسترده، بازداشتهای خودسرانه و سرکوب آزادی بیان در این کشور ابراز نگرانی کردند.
بر اساس گفتههای آنان، پس از بازگشت طالبان به قدرت در سال ۲۰۲۱، صدها رسانه محلی تعطیل شده و دهها خبرنگار یا از کشور گریختهاند یا در سکوت و خودسانسوری ناچار به فعالیت محدود هستند. در پانلهای مرتبط، شرکتکنندگان بر ضرورت حمایت جامعه جهانی از خبرنگاران در تبعید، رسانههای مستقل افغان در بیرون از کشور و مستندسازی نقض آزادی رسانهها توسط طالبان تأکید کردند.
در بخشی از نشست، برخی خبرنگاران زن افغان که از کشور خارج شدهاند، از محرومیت کامل زنان از فعالیت رسانهای در داخل افغانستان سخن گفتند و خواستار فشار سیاسی و حقوقی از سوی نهادهای بینالمللی بر طالبان برای پایان دادن به سرکوب زنان روزنامهنگار شدند.
شرکتکنندگان در پایان این نشست تأکید کردند که افغانستان به عنوان یکی از نمونههای روشن سرکوب آزادی رسانه باید در اولویت توجه نهادهای حمایت از آزادی مطبوعات قرار گیرد و سکوت در برابر نقضهای مکرر، تنها به تداوم استبداد کمک میکند.